Niello
Agrostemma githago
Caryophyllaceae
Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.
Noms en français : Nielle, Nielle des blés.
Descripcioun :Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.
Usanço :Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753
Mousso-espiralo-di-pichot
Tortella humilis
Pottiaceae
Nom en français : Petite tortelle.
Descripcioun :Aquelo mousso de pichoto taio e d'un verd clar, trachis en mato denso sus li roco cauquiero mountagnouso. Li fueio que se destacon eisadamen, de 1,5 à 3,5 mm e acabado pèr un benc ialin, se recounèisson coume tóuti li Tortella à soun V entre la baso ialino e lou aut verd. Mousso autouïco, fai facilamen d'espouroufite. La sedo jauno, roujinasso à la baso èi longo d'aperaqui 1,5 cm e l'urno (3 mm) a un peristome espirala de dous à quatre tour. La planto es aparado, marcado sus listo roujo categourìo LC valènt à dire soucit minour.
Usanço :Poudèn s'engana emé d'àutri mousso dóu gènre Tortella o de gènre proche. Pamens, es uno di raro mousso-espiralo à faire d'espouroufite emé sa sedo jauno.
Port : Acroucarpo
Taio : 0,3 à 0,5 cm
Fueio : 1,5 à 3 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tortella
Famiho : Pottiaceae
Ordre : Pottiales
Coulour de la flour :
Petalo : 1 à 1,5 cm
Ø (o loungour) flour : Espirala di 2 à 4 tour
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca Si
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Roco
- Sòu
- Baso d'aubre
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Tortella humilis (Hedw.) Jenn., 1913
(= Barbula caespitosa Schwägr., 1811 = Tortella caespitosa (Schwägr.) Limpr. )